Konstitutsiyasiga kiritilayotgan tuzatish va qo‘shimchalarda “inson-jamiyat-davlat” tamoyili yanada mustahkamlanmoqda.
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan barcha islohotlar negizini inson va uning huquqlari, manfaatlarini ro‘yobga chiqarish kabi oliy maqsadlar tashkil etadi. Bu kabi islohotlardan biri bugungi kunda amalga oshirilayotgan konstitutsiyaviy islohotlar ham avvalo inson va fuqarolarning farovon turmush tarzini ta’minlashga, jamiyatimiz va davlatimizni keng miqyosda taraqqiy etishini ta’minlashga xizmat qiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga kiritilayotgan tuzatish va qo‘shimchalarda “inson-jamiyat-davlat” tamoyili yanada mustahkamlanmoqda. Buni biz bevosita O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy qonun loyihasida ko‘rishimiz mumkin. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi muqaddimasida avvalo inson huquq va erkinliklari, demokratiya, erkinlik va tenglik, ijtimoiy adolat va birdamlik g‘oyalari ustuvorligiga alohida ahamiyat qaratilgan. Muqaddimada keltirilgan “…inson, uning hayoti, erkinligi, sha’ni va qadr-qimmati oliy qadriyat hisoblanadigan insonparvar demokratik davlatni, ochiq va adolatli jamiyatni barpo etish maqsadi”da ham “inson-jamiyat-davlat” tamoyili aks etgan.
Shuningdek O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy qonun loyihasining 20-moddasida ham inson huquq va erkinlariga ustuvorlik berilishi aniq keltirib o‘tilgan. Xususan, 20-moddada insonning huquq va erkinliklari bevosita amal qilishi, insonning huquq va erkinliklari qonunlarning, davlat organlari, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari, ularning mansabdor shaxslari faoliyatining mohiyati va mazmunini belgilashi, davlat organlari tomonidan insonga nisbatan qo‘llaniladigan huquqiy ta’sir choralari mutanosiblik prinsipiga asoslanishi va qonunlarda nazarda tutulgan maqsadlarga erishish uchun yetarli bo‘lishi hamda inson bilan davlat organlarining o‘zaro munosabatlarida yuzaga keladigan qonunchilikdagi barcha ziddiyatlar va noaniqliklar inson foydasiga talqin etilishi belgilangan.
Demak, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan konstitutsiyaviy islohotlarning eng asosiy maqsadi “inson-jamiyat-davlat” tamoyilini yanada mustahkamlashga qaratilgan. Zero, bu maqsadlar O‘zbekistonda demokratiyani yanada mustahkamlashga, kuchli ijtimoiy siyosatni olib borilishiga asos bo‘lib xizmat qiladi.
Fazilova Dilrabo Xudaykulovna
Jizzax davlat pedagogika universiteti
Iqtidorli talabalarning ilmiy-tadqiqot faoliyatini
tashkil etish bo‘limi boshlig‘i