Inson, millat va xalq – xotira tuyg‘usi bilan barhayot

A.Qodiriy nomli JDPI Tarix fakulteti kafedralari tomonidan “9-may-Xotira va qadrlash kuni” munosabati bilan “ Inson, millat va xalq – xotira tuyg‘usi bilan barhayot” mavzusida o‘tkazilgan ma’naviy-ma’rifiy tadbir

B A Y O N N O M A

Qatnashdilar: Tarix fakulteti dekani R.Yarmatov, tarix o‘qitish metodikasi kafedrasi mudiri f.f.n. A.Amanlaev, tarix o‘qitish metodikasi kafedrasi professori, t.f.d. F.Axmedshina, t.f.n. dos. R.Nurqulova va  tarix fakultetida ishlagan marhum prof-o‘qituvchilarning oila a’zolari, fakultet kafedralarining prof-o‘qituvchilari va talabalari.

Ma’naviy-ma’rifiy tadbirni fakultet dekani R.Yarmatov kirish so‘zi bilan ochib berdi va o‘z so‘zida Mamlakatimizning Birinchi Prezidenti Islom Karimov tashabbusi bilan e’lon qilingan 9 may – Xotira va qadrlash kuni mamlakatimizda 1999  yildan   umumxalq bayrami sifatida keng nishonlanmoqda.

Xotira va qadrlash – xalqimizning asriy qadriyatlari, ulug‘ fazilatlaridan. El-yurtining tinchligi, osoyishtaligi, erki va ozodligi uchun kurashgan insonlar hamisha xalqimiz ardog‘idadir. Ana shunday mardlik va jasorat namunasini ko‘rsatganlarga, jang maydonlarida jonini fido qilgan bobolarimiz, sabr-bardosh bilan katta qiyinchiliklarni yengib o‘tgan nuroniy otaxonlarni-onaxonlarni sharaflash, xotirasini abadiylashtirish, ularga g‘amxo‘rlik va e’tibor ko‘rsatish mustaqillik yillarida yangicha ma’no-mazmun bilan boyidi.

Bu jihatlar yurtimizda keng nishonlanayotgan Xotira va qadrlash kuniga bag‘ishlangan tadbirlarda, ona diyorimizni, xalqimizning ozodlik va istiqlolini, erkin va farovon hayotini mardlik va shijoat bilan himoya qilgan fidoiy yurtdoshlarimizga ko‘rsatilayotgan g‘amxo‘rlik, hurmat-ehtiromda yanada yaqqol namoyon bo‘lmoqda.

Prezidentimiz Shavkat Mirzieyovning 2017  yil 4- aprelda qabul qilingan «Ikkinchi jahon urushi qatnashchilarini rag‘batlantirish to‘g‘risida»gi farmoni mamlakatimizda Ikkinchi jahon urushi qatnashchilariga ko‘rsatilayotgan ehtiromning yana bir yorqin ifodasidir. Mazkur farmonga muvofiq barcha shahar va tumanlarda, qishloq va mahallalarda urush qatnashchilari va nogironlariga pul mukofotlari tantanali ravishda topshirildi, sovg‘a-salomlar berilmoqda.

Xotira deganda, barchamiz qon-qonimiz, suyak-suyagimizga singib ketgan muqaddas tuyg‘uni tushunamiz. Chindan ham, o‘tganlarni xotirlash, ularning ruhini yod etish xalqimiz uchun asrlar davomida ezgu an’ana, ezgu odatga aylanib qolgan.

Shundan so‘ng tarix o‘qitish metodikasi kafedrasi professori, t.f.d. F.Axmedshina so‘zga chiqib, Tarixiy xotira – bu avvalo hayot mazmunini, avlodlar o‘rtasidagi vorislik tuyg‘usini anglash demakdir, dedi davlatimiz rahbari. Uzoq-yaqin o‘tmishda sodir bo‘lgan voqea-hodisalardan bugungi va ertangi kun uchun zarur saboq va xulosalar chiqarib yashash demakdir. O‘z bolalari va avlodlariga, ularning ongu shuuriga ajdodlar ruhiga hurmat va ehtirom tuyg‘usi bilan yashashni singdirish demakdir.

Ikkinchi jahon urushi, uning jarohatlari el-yurtimiz xotirasida umrbod saqlanadi. Ko‘pni ko‘rgan, jafokash xalqimiz bu urushda ne-ne asl farzandlaridan, oilaning tayanchi va suyanchi bo‘lmish qancha-qancha navqiron o‘g‘lonlaridan judo bo‘lgan. Agar urush arafasida O‘zbekistonda 6,5 millionga yaqin aholi yashagan bo‘lsa, shundan 1,5 millioni urushda bevosita ishtirok etgan. Yosh go‘dak va bolalarni, qariyalar va ayollarni hisobga olmaganda, xalqimizning 40 foizdan ko‘prog‘i qo‘liga qurol olib, jangu jadallarda qatnashgan. Va bu dahshatli qirg‘inda qariyb 500 ming yurtdoshimiz, ya’ni urushda qatnashganlarning 30 foizi halok bo‘lganini inobatga oladigan bo‘lsak, erishilgan G‘alabaning qadr-qimmati nechog‘li baland ekani, O‘zbekiston xalqining fashizmga qarshi kurashga qanday katta hissa qo‘shgani yaqqol ayon bo‘ladi.Shuning uchun ham bu dahshatli urush yetkazgan og‘ir jarohat, bitmas yara bo‘lib, hech qachon xotiramizdan o‘chmaydi. Yurtimizda biron-bir oila, biron-bir xonadon yo‘qki, kimidir bu urushda qatnashmagan bo‘lsin, bu urush ularning boshiga kulfat keltirmagan bo‘lsin. Bu mudhish qirg‘in tufayli qancha askarlar mayib-majruh bo‘lib qaytgan, qancha ayollar beva, minglab bolalar yetim bo‘lib qolgan.

Tabiiyki, har bir oila jang maydonlarida qurbon bo‘lganlarni, bedarak ketganlarni, o‘z ajdodining xotirasini qancha yillar o‘tsa ham armon bilan eslaydi.

Bugun poytaxtimizda, viloyat, shahar va tuman markazlarida barpo etilgan mana shunday go‘zal Xotira maydonlarida urushda jasorat ko‘rsatib halok bo‘lganlar, front ortida kechani kecha, kunduzni kunduz demay mehnat qilgan matonatli insonlarning aziz xotirasi oldida bosh egib, ta’zim qilish barchamiz uchun ham qarz, ham farz.

Bugungi kunda mamlakatimizda 1400 nafar  urush qatnashchisi hayot kechirmoqda. Muhtaram faxriylarimizning hayotini mazmunli qilishga, ularga yashash uchun yaxshi sharoitlar yaratish, ularga nafaqat mana shunday bayram kunlarida, balki har kuni, har soatda g‘amxo‘rlik va mehribonlik ko‘rsatish barchamiz uchun, avvalambor, rahbarlar uchun ham qarz, ham farz ekanini unutmasligimiz kerak.

So‘zga chiqgan dos. R.Nurqulova Xotira va qadrlash marosimining yana bir muhim ahamiyati shundaki, u barchamizni bugungi notinch va tahlikali dunyoda doimo sezgir, hushyor va ogoh bo‘lib, tinch-osoyishta hayotimizning, musaffo osmonimizning qadriga yetib yashashga da’vat etadi.

  Milliy g‘oya ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi kafedrasi dotsenti f.f.n. M.Hoshimxonov so‘zga chiqib, JDPI -1974 yildan boshlab mamlakatimizga pedagog-kadrlar tayyorlab berish bilan bir qatorda, viloyatimiz, qolaversa respublikamiz ilmiy, ma’naviy-ma’rifiy soha rivojiga o‘zining munosib hissasini qo‘shib kelmoqda. Institutni  dastlab tashkil qilishda va uni kengaytirishda bosh-qosh bo‘lgan  rahbarlar,olimlar, ilmiy  xodimlarni eslab o‘tish  bizlar uchun zaruriy burch  deb hisoblayman.  Shu o‘rinda  institutimizning sobiq rektorlari F.f.doktori, professor,  B.O‘rinboev, p.f.d., prof. Nishonaliev, g.f.d. prof. Sodiq Nishonov, prorektorlar: Ziyodullaev, Shovaliev, Muxtor Tuychiev,  Ergash Sulaymonov, Zafar Nizomiddinov, Qodir Pirmatov, Ne’mat Alimov, shuningdek, dekan va kafedra mudirlari: Bahrom Toshmuradov, Ikrom Suyarov, Olimjon Jo‘raev, Javqon Lapasov, Mamat Mamayusupov, Erkin Ergashev, Xudoybergan Jo‘raev, Eshmirza Xamzaev, Komil Isaev, Yorqin Alimqulov, Isomiddin Ikromov, Shamsiddin Xidirov, Abdulahad Suvonqulovlarning institutimiz o‘quv, ilmiy  va tarbiyaviy sohalariga qo‘shgan xissasini eslab o‘tish,  ularni xotirlash hamda ular mexnatini yana bir bor e’tirof etish, ularga hurmat bajo etish maqsadga muvofiq bo‘ladi.

    Tarix yo‘nalishi 1995 yil ochilgan bo‘lib, uni fakultet darajasiga aylantirishda jonbozlik bilan mexnat qilgan ustozlar,  fakultetning  birinchi dekani, dotsent Erkin Xolbo‘taev, dotsent Telman Javlonov, dotsent Alijon Botirovlar shular jumlasidandir.  Qolaversa,  bizlar bilan yonma-yon  ishlagan Tursunmurod Ahmedov, Ne’mat Ergashev, Jo‘raqul Isroilov, Inobat Eshonqulova, S.G‘ozievlar  kabi talabalarga o‘z bilim va tarbiyasini vijdonan bergan professor – o‘qituvchilarni xotirlashimiz, biz Tarix fakulteti jamoasining muqaddas burchi desam to‘g‘ri bo‘ladi, deb ta’kidladi.

            Shundan so‘ng fakultetning sobiq prof-o‘qituvchilari xotirasiga bag‘ishlab o‘tkazilgan sportning mini futbol bo‘yicha g‘oliblariga diplomlar va esdalik sovg‘alari topshirildi.