Biz kutgan huquqiy hujjat

Keyingi yillarda yurtimizda amalga oshirilayotgan jadal islohotlar taraqqiyotining yangi bosqichini boshlab berganligi bilan ushbu davr – “Yangi O‘zbekiston” degan nom bilan o‘z o‘rniga ega bo‘lmoqda. Bu davr – O‘zbekistonni, jamiyatimiz hayotidagi siyosiy-ijtimoiy, iqtisodiy munosabatlarni butunlay o‘zgartirgan, mamlakatimizni yangi qiyofada jahonga tanitgan davrdir. 1-oktabr O‘qituvchilar va murabbiylar kuniga bag‘ishlangan tadbirda joriy yil Prezidentimiz ishtirok etib, “Yangi O‘zbekiston ostonasi maktabdan boshlanadi” deb nomlangan murojaatlarida O‘zbekistonda yangi Uyg‘onish davri, ya’ni yaratish asosiy maqsad qilib belgilanganini,  milliy ta’lim tizimimiz ana shunday ruh bilan sug‘orishimiz kerakligini ta’kidladilar. Barchamizga ma’lumki Senat tomonidan 2020 yil 7 avgustda ma’qullangan hamda Prezidentimiz tomonidan 23 sentabrda imzo chekilgan yangi tahrirdagi Ta’lim to‘g‘risidagi Qonunda keyingi yillarda sohada amalga oshirilgan islohotlar me’yoriy jihatdan mustahkamlanib, kelajakdagi vazifalar belgilab berilgan edi. Keng xalq muhokamasiga qo‘yilgan O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Mamlakatimiz ta’lim-tarbiya tizimini yanada takomillashtirish, ilm-fan sohasi rivojini jadallashtirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Farmoni loyihasi uchinchi Renessans poydevorini yaratishga qaratilgan muhim qadamlardan biri sanaladi. Buni avvalo oliy ta’lim sohasini rivojlantirishga doir bir qator o‘zgarishlarni amalga oshirish nazarda tutilgan asosiy yo‘nalishlarda ko‘rish mumkin. Bu borada Farmon loyihasidagi 23-band haqida to‘xtalib o‘tmoqchiman. Jumladan, mazkun bandda 2021/2022 o‘quv yiliga qadar barcha oliy ta’lim tashkilotlarida axborot-resurs markazlari bazasida mavjud adabiyot, darslik, o‘quv-uslubiy va boshqa qo‘llanmalar raqamli formatga o‘tkazilib, ularning elektron platformasi shakllantirilishini ta’minlash hamda ular bo‘yicha raqamli yagona axborot qidiruv tizimini joriy qilish vazifa qilib qo‘yilgan. Buning ahamiyatini bir nechta jihatlarda ko‘rish mumkin: Birinchidan, respublikadagi oliy ta’lim muassasalarining axborot resrus markazlari imkoniyatlari birlashtiriladi. Ya’ni, turli oliy ta’lim muassasalari axborot-resurs markazlari bazasida mavjud adabiyot, darslik, o‘quv-uslubiy va boshqa qo‘llanmalar raqamli formatga o‘tkazilishi, shu orqali ularning elektron platformasi yaratilishi muhim intellektual resurslar integratsiyasi bo‘lib xizmat qiladi. Boshqacha aytganda, respublikadagi oliy o‘quv yurtlarining axborot-resurs markazlari adabiyotlarini o‘zida jamlagan ulkan elektron kutubxona shakllanadi. Axborot-resurs markazlari o‘zlaridagi mavjud adabiyotlarni taqdim etadi, natijada muayyan adabiyotga ehtiyoji bor bo‘lgan talaba bundan foydalanadi. Ikkinchidan, darslik, o‘quv, metodik, badiiy va boshqa adabiyotlarning yagona axborot qidiruv tizimi joriy etilishi respublika oliy ta’lim muassasalari professor-o‘qituvchilari tomonidan yaratilayotgan adabiyotlarni ommalashtirish, ulardan tadqiqotchilar, magistrantlar va talabalarning foydalanish imkoniyatini kengaytiradi. Ayni vaqtgacha kitobxonlarga elektron kitoblar ulashayotgan internet saytlari ham mavjud. Qayd etish joizki, ulardagi mavjud adabiyotlarning soni ko‘p emas. Ammo, yaratiladigan yagona axborot qidiruv tizimi oliy ta’lim muassasalaridagi minglab adabiyot, darslik, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalarni elektron formatini taqdim eta oladi. Uchinchidan, nashr etilayotgan adabiyotlar, xususan, darslik va qo‘llanmalarni adadi hamma vaqt ham barcha talabalar kontingentiga mos kelavermaydi. Lekin, talabalarning imkon darajasida eng oxirgi yaratilayotgan yangi avlod adabiyotlari bilan ishlashlariga erishishimiz lozim. Aynan darslik, qo‘llanma va badiiy adabiyotlarning elektron formatini shakllantirilishi mazkur bo‘shliqni to‘ldiradi. Olimlar tomonidan nashr etilayotgan adabiyotlarni elektron variantini taqdim etilishi ilmiy tadqiqot yangiliklarini tezda ommalashtirish mumkin bo‘ladi. Umuman olganda, qabul qilinayotgan Farmon o‘zida yuqorida aytib o‘tilgan bir qator istiqbolli loyihalarni o‘zida mujassamlashgani bilan ahamiyatli. Ta’lim tizimi faol isloh qilinmoqda. Uzluksiz ta’limning barcha bosqichlari yangilanish sari dadil odimlamoqda. O‘quv jarayoni sifati ham yaxshilanib bormoqda. Endigi vazifa – bizga bildirilayotgan ishonchni oqlash, haqiqiy raqobatbardosh kadrlarni shakllantirish.   Jizzax davlat pedagogika instituti rektori prof. Sh.S. Sharipov